Αναψυκτικά: τι λέει νέα έρευνα;

Αποτελούν υγρές θερμίδες τις οποίες πολλοί… «ξεχνούν» να υπολογίσουν και καταναλώνουν αλόγιστα. Πέρα, όμως, από τις θερμίδες που φορτώνουν εμάς και τα παιδιά μας, έχουν κι άλλες βλαβερές επιδράσεις στην υγεία και το ανοσοποιητικό μας.

Νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο JAMA Internal Medicine και εξέτασε εκατοντάδες χιλιάδες συμμετέχοντες, συνέδεσε την κατανάλωση αναψυκτικών με μεγαλύτερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου, με τους ερευνητές να βλέπουν διασύνδεση τόσο στα αναψυκτικά με ζάχαρη, όσο και σε αυτά με τεχνητές γλυκαντικές ουσίες. 

Λόγω, βέβαια, του ότι πρόκειται για μελέτη παρατήρησης, τα ευρήματα δεν αποδεικνύουν ευθέως ότι η τακτική κατανάλωση οδηγεί σε πρόωρο θάνατο, αλλά η ερευνητική ομάδα καταλήγει πως τα αποτελέσματα επικυρώνουν τις πρωτοβουλίες για μείωση της κατανάλωσής τους.

Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο έρευνας αναλύθηκαν δεδομένα από 451.743 ενήλικες από 10 ευρωπαϊκές χώρες, τα οποία προήλθαν από την European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC) εν εξελίξει μελέτη, μεταξύ 1992 και 2000 από Δανία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ιταλία, Ολλανδία, Νορβηγία, Ισπανία, Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι συμμετέχοντες -που είχαν μέση ηλικία τα 51 έτη και το 71% ήταν γυναίκες- κατά την εγγραφή έδωσαν πληροφορίες για την κατανάλωση τροφίμων και ποτών, είτε μέσω συνεντεύξεων, είτε ερωτηματολογίων. Κανείς δεν παρουσίαζε καρδιαγγειακές παθήσεις, καρκίνο, διαβήτη ή εγκεφαλικό επεισόδιο κατά την αρχή της μελέτης.

Από τους συμμετέχοντες, 41.693 απεβίωσαν κατά τη διάρκεια μιας follow-up μελέτης με μέσο όρο 16,4 χρόνια (από 11,1 χρόνια στην Ελλάδα έως 19,2 χρόνια στη Γαλλία). Οι ερευνητές συνέκριναν τους θανάτους κατά την follow-up μελέτη ανάμεσα σε αυτούς που κατανάλωναν αναψυκτικά καθημερινά και σε όσους κατανάλωναν σπάνια, δηλαδή λιγότερο από 1 ποτήρι τον μήνα (όπου 1 ποτήρι=250ml). Η κατανάλωση αναψυκτικών περιλάμβανε αναψυκτικά με ανθρακικό τύπου κόλα, λεμονάδα, ισοτονικά ποτά, ενέργειας, διαιτητικά και χαμηλών θερμίδων ανθρακούχα αναψυκτικά και αραιωμένα σιρόπια όπως συμπυκνωμένους χυμούς φρούτων, αλλά όχι κλασικούς φρουτοχυμούς.

Η ανάλυση των ερευνητών αποκάλυψε ότι η κατανάλωση δύο ή περισσοτέρων ποτηριών καθημερινά αναψυκτικού με ζάχαρη ή με τεχνητά γλυκαντικά συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο θανάτου από όλες τις αιτίες σε σχέση με την σπάνια κατανάλωση, ενώ η διασύνδεση φαινόταν τόσο σε άντρες, όσο και σε γυναίκες.

Οι συμμετέχοντες απάντησαν επίσης σε ερωτήσεις για την υγεία και τον τρόπο ζωής τους. Από τις πληροφορίες αυτές, οι ερευνητές είχαν τη δυνατότητα να αποκλείσουν άλλους παράγοντες που επηρέαζαν, όπως φυσική δραστηριότητα, δείκτη μάζας σώματος, μόρφωση, κάπνισμα, διατροφή.

Περαιτέρω ανάλυση αποκάλυψε επίσης ότι σε σχέση με την σπάνια κατανάλωση, η κατανάλωση 2-3 ποτηριών την ημέρα αναψυκτικών με τεχνητά γλυκαντικά συνδεόταν με αυξημένο κίνδυνο παθήσεων του κυκλοφορικού. Στις περιπτώσεις των αναψυκτικών με ζάχαρη, η σύνδεση γινόταν με αυξημένο κίνδυνο θανάτου από παθήσεις του πεπτικού.

Δεν παρατηρήθηκε καμία σύνδεση όσον αφορά την κατανάλωση αναψυκτικών και θανάτου από καρκίνο, ενώ οι ερευνητές ανέφεραν ότι ανεξαρτήτως του αν συμπεριέλαβαν ή όχι τον Δείκτη Μάζας Σώματος ως πιθανή επιρροή, τα αποτελέσματα παρέμειναν τα ίδια.

Βρήκαν, επίσης, θετική σύνδεση μεταξύ όλων των αναψυκτικών με ζάχαρη ή τεχνητά γλυκαντικά, με θανάτους από όλες τις αιτίες, όπως και θανάτους από παθήσεις του κυκλοφορικού και του πεπτικού, μεταξύ των συμμετεχόντων που ο Δείκτης Μάζας Σώματος παράμενε εντός των φυσιολογικών ορίων. Αυτό σημαίνει ότι πιθανόν τα ευρήματα δεν σχετίζονταν με το λίπος του σώματος, ενώ οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η σύνδεση μεταξύ κατανάλωσης αναψυκτικών και πρόωρου θανάτου συμβαίνει μέσω άλλων «οδών». Είναι, επίσης, πολύ πιθανόν, η συχνή κατανάλωση αναψυκτικών να αποτελεί δείκτη για μια συνολικά ανθυγιεινή και απρόσεκτη διατροφή.

Την επόμενη φορά, λοιπόν, που θα ανοίξετε ένα αναψυκτικό ή -ακόμη χειρότερα- δώσετε αναψυκτικά στα παιδιά σας, ξανασκεφτείτε το!