Vegan παιδιά και υγεία: τι λένε νέες έρευνες

Το θέμα «vegan διατροφή και παιδιά» τη σημερινή εποχή το έχω ανοίξει πολλές φορές μέσα από άρθρα και σεμινάρια και αποτελεί ένα πολύ σημαντικό θέμα που απασχολεί όλο και περισσότερο νέους vegan γονείς. Λαμβάνοντας, μάλιστα, υπ’ όψιν και τα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας στη χώρα μας, η οποία παίρνει συνεχώς αρνητικές πρωτιές, είναι σημαντικό ως διαιτολόγος-διατροφολόγος με εξειδίκευση στα αυτοάνοσα και τη φλεγμονή και μετεκπαίδευση στη φυτοφαγία, να σας ενημερώνω για το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε για εσάς και τα παιδιά σας.

Ξεκινώντας από τα βασικά, να πω ότι μια καλώς σχεδιασμένη φυτοφαγική διατροφή έχει την αποδοχή μεγάλων ιατρικών οργανισμών (American Dietetic Association, British Dietetic Association, NHS, Canadian Pediatric Society και The American Academy of Pediatrics) και κρίνεται κατάλληλη για όλες τις ηλικιακές ομάδες συμπεριλαμβανομένων των παιδιών.

Αν και δεν έχουμε πολλά σημερινά δεδομένα για την υγεία των χορτοφάγων και vegan παιδιών, η cross-sectional VeChi μελέτη από τη Γερμανία μας παρείχε με πολύτιμες πληροφορίες που επιβεβαιώνουν αυτά που γνωρίζουμε. Προηγούμενη ανασκόπηση της μελέτης αξιολόγησε την ενέργεια, την ανάπτυξη και την πρόσληψη μακροθρεπτικών συστατικών 430 παιδιών ηλικίας ενός μέχρι τριών ετών που ακολουθούσαν είτε παμφαγία, είτε χορτοφαγική, είτε vegan διατροφή. Όπως φάνηκε, δεν υπήρχαν σημαντικές διαφορές στην πρόσληψη θερμίδων, στο ύψος ή στο βάρος ανάμεσα στα διαφορετικά γκρουπ διατροφής, ενώ οι ανάγκες σε πρωτεΐνη καλύπτονταν εύκολα. Τα λιπαρά και η πρόσθετη ζάχαρη ήταν υψηλότερη στα παιδιά που ακολουθούσαν διατροφή με κρέας, ενώ η πρόσληψη φυτικών ινών ήταν μεγαλύτερη στα παιδιά που ακολουθούσαν vegan διατροφή. Να προσθέσω επίσης ότι, σύμφωνα με τη μελέτη, τα παιδιά που κατανάλωναν κρέας είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα να είναι υπέρβαρα και σύμφωνα με το συμπέρασμα των επί κεφαλής, η χορτοφαγία και η vegan διατροφή στην πρώιμη παιδική ηλικία παρέχει ενέργεια που είναι συγκρίσιμη και μακροθρεπτικά συστατικά που συνάδουν με τις συστάσεις και μπορούν να εξασφαλίσουν φυσιολογική ανάπτυξη.

Η μελέτη αυτή του 2021 ανέφερε τις ανθρωπομετρικές μετρήσεις, τη διατροφική πρόσληψη και το διατροφικό στάτους σε μελέτη κοορτής με 149 χορτοφάγους, 115 vegan και 139 παμφάγα παιδιά και εφήβους 16-18 ετών. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η χρήση συμπληρωμάτων ήταν πιο συνηθισμένη στα vegan παιδιά, με τα περισσότερα να λαμβάνουν συμπληρώματα Β12 και D3. Ο σίδηρος ήταν πιο συνηθισμένος στο γκρουπ χορτοφάγων, ενώ η πρόσληψη θερμίδων δεν παρουσίαζε διαφορά ανάμεσα στις ομάδες. Η πρόσληψη πρωτεΐνης ξεπερνούσε τη σύσταση των 0.09γρ/κιλό βάρους σε όλες τις ομάδες, με την πρόσληψη υδατανθράκων να είναι μεγαλύτερη στα vegan και χορτοφάγα παιδιά. Τα vegan παιδιά, ωστόσο, παρουσίαζαν χαμηλότερη πρόσληψη ζάχαρης και κορεσμένων λιπαρών, αλλά υψηλότερη φυτικών ινών και πολυακόρεστων λιπαρών οξέων.

Όσον αφορά την πρόσληψη μικροθρεπτικών συστατικών, σημειώθηκαν διαφορές μεταξύ των ομάδων. Συγκεκριμένα, τα παιδιά που ακολουθούσαν vegan διατροφή είχαν την υψηλότερη πρόσληψη σε βιταμίνη Ε, βιταμίνη Β1, φυλλικό οξύ, βιταμίνη C, μαγνήσιο, σίδηρο και ψευδάργυρο. Στην ίδια ομάδα, η πρόσληψη ασβεστίου ήταν χαμηλότερη με 305γραμμάρια ανά 1000 θερμίδες, αλλά απ’ ό,τι φάνηκε, όλες οι ομάδες ήταν κάτω από τις τιμές αναφοράς.

Η πρόσληψη βιταμίνης Β2 (ριβοφλαβίνη) ήταν επίσης χαμηλότερη στα vegan παιδιά. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ομάδα των χορτοφάγων είχε χαμηλότερη από τη συνιστώμενη πρόσληψη βιταμίνης Β12, κάτι που δείχνει ότι εκτός από τους vegan Και οι χορτοφάγοι θα πρέπει να ενθαρρύνονται να λαμβάνουν συμπληρώματα βιταμίνης Β12.

Οι μετρήσεις στο αίμα έδειξαν υψηλότερα επίπεδα φυλλικού οξέος και χαμηλότερες συγκεντρώσεις ολικής χοληστερόλης, κακής χοληστερόλης (LDL) και φερριτίνης στα vegan παιδιά, ενώ οι βιταμίνες D3 και Β2 ήταν χαμηλές σε μεγάλο ποσοστό παιδιών ανεξαρτήτως διατροφικής ομάδας. Αυτή είναι και η πρώτη μελέτη αξιολόγησης επιπέδων Β2 σε παιδιά και αν και η κλινική συνάφεια των χαμηλότερων από τα συνιστώμενα επιπέδων δεν είναι ξεκάθαρη, η πρόσληψη μπορεί να βελτιωθεί με την αύξηση της κατανάλωσης μανιταριών, οσπρίων, φυτικής πρωτεΐνης ή εμπλουτισμένων plant-based ροφημάτων και τυριών.

Το βασικό θρεπτικό συστατικό σε μια vegan διατροφή, στο οποίο θα πρέπει να δοθεί έμφαση είναι το ασβέστιο, ειδικά έπειτα από πρόσφατα στοιχεία ότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για κατάγματα στους vegan. Η μελέτη, ωστόσο, καταλήγει ακόμη μια φορά στο ότι τα αποτελέσματα της VeChi Youth Study επιβεβαιώνουν τη θέση πολλών εθνικών ή παιδιατρικών οργανισμών, ότι δηλαδή η χορτοφαγία και η φυτοφαγία (vegan) μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά στην παιδική ηλικία και την εφηβεία.

Μια καλώς δομημένη vegan διατροφή, με τη βοήθεια ειδικού και με τα απαραίτητα συμπληρώματα, μπορεί εύκολα να παράσχει μικροθρεπτικά συστατικά και μάλιστα σε πιο ευνοϊκό πλαίσιο, με περισσότερα καλά λιπαρά, φυτικές ίνες κ.ο.κ. Χρειάζεται πάντα ιδιαίτερη προσοχή στις ανάγκες σε βιταμίνη D, B12, Β2, ασβέστιο και σίδηρο, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι σε παιδιά που ακολουθούν δυτικού τύπου διατροφή, δεν υπάρχουν παρόμοιες ελλείψεις.

Πηγές
https://www.mdpi.com/2072-6643/13/5/1707
https://shireenkassam.medium.com/review-of-the-weeks-plant-based-nutrition-news-30th-october-2022-8285f16781f1