Ο λιναρόσπορος ενάντια στη φλεγμονή

Τον προτιμάμε για τα καλά λιπαρά και την αντιοξειδωτική του δράση, αποτελεί μια καλή εναλλακτική έναντι του αυγού αν τον αναμείξουμε με νερό και ανεβάζει άμεσα διατροφική αξία, τη σαλάτα, τη σούπα, το γιαούρτι μας ή ό,τι πασπαλίσουμε με αυτόν. Φαίνεται, όμως, ότι έχει σημαντική δράση και κατά τη φλεγμονής στον οργανισμό, η οποία σε χρόνια μορφή σχετίζεται με καρδιαγγειακές παθήσεις, διαβήτη τύπου 2, ρευματοειδή αρθρίτιδα και καρκίνο. Συγκεκριμένα, τα αυξημένα επίπεδα των προφλεγμονωδών, σχετιζόμενων με τη γήρανση οξυλιπινών μπορούν να ομαλοποιηθούν με την κατανάλωση αλεσμένου λιναρόσπορου, κάτι που προσθέτω συχνά στη διατροφή ασθενών ως διαιτολόγος-διατροφολόγος με εξειδίκευση στα αυτοάνοσα και την κλινική διατροφή και μετεκπαίδευση στη φυτοφαγία.

Ο λιναρόσπορος στο μικροσκόπιο
Σε παλαιότερη διπλή τυφλή, τυχαιοποιημένη μελέτη με placebo, οι ερευνητές πρόσθεσαν αλεσμένο λιναρόσπορο σε αρτοσκευάσματα και σύγκριναν τα αποτελέσματα από την κατανάλωση μάφινς placebo χωρίς λιναρόσπορο κι από αυτή με λιναρόσπορο. Αυτό που είδαν ήταν μια μεγάλη πτώση της υψηλής αρτηριακής πίεσης με την κατανάλωση λιναρόσπορου, κάτι είναι φυσικά σημαντικό και ελπιδοφόρο, καθώς η υψηλή αρτηριακή πίεση είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου (σημειώστε ότι 9 στους 10 ανθρώπους παίρνουν λιγότερο από το 80% των συνταγογραφούμενων χαπιών για την αρτηριακή πίεση). Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε το γιατί. Οι ασθενείς καλούνται να ακολουθήσουν μια άβολη και δυνητικά δαπανηρή αγωγή, η οποία πιθανότατα θα έχει επιζήμια επίδραση στην ποιότητα ζωής που σχετίζεται με την υγεία, για τη θεραπεία μιας ως επί το πλείστον ασυμπτωματικής πάθησης που συνήθως δεν προκαλεί προβλήματα για πολλά χρόνια. Έτσι, μπορεί να αισθάνονται χειρότερα αντί για καλύτερα, λόγω των παρενεργειών. Κάποιοι, μάλιστα, πιστεύουν ότι θα τους δώσουν ακόμη περισσότερα φάρμακα για να εξουδετερώσουν τις επιδράσεις των πρώτων φαρμάκων, όπως π.χ. το Viagra που δίνεται για να εξουδετερωθεί η στυτική δυσλειτουργία που προκαλούν τα χάπια για την αρτηριακή πίεση. Κι έτσι, πολλοί προτιμούν την αποχή.

Πίσω στον λιναρόσπορο, λοιπόν, η πτώση της αρτηριακής πίεσης που είδαν οι ερευνητές στη μελέτη του, ήταν μεγαλύτερη από τη μέση μείωση που παρατηρήθηκε με την τυπική δόση των αντιυπερτασικών φαρμάκων. Συν τοις άλλοις, ο λιναρόσπορος είναι φθηνότερος, σε σύγκριση ακόμη και με μεμονωμένα φάρμακα, ενώ δεν έχει παρενέργειες πέρα από την αντιυπερτασική τους δράση. Η λήψη πολλών κουταλιών της σούπας λιναρόσπορου την ημέρα είναι μια καλή δόση φυτικών ινών, ειδικά για ανθρώπους που ζουν με τσίζμπεργκερ και μιλκσέικ σε όλη τους τη ζωή, ωστόσο τα βακτήρια του εντέρου σας μπορεί να χρειαστούν λίγο χρόνο για να προσαρμοστούν στη νέα αυτή κατάσταση. Σε αυτές τις περιπτώσεις ίσως πρέπει να καταναλώνετε λιναρόσπορο με μέτρο και σταδιακή αύξηση στην αρχή.

Δεν έχουν δείξει όλες οι μελέτες, πάντως, σημαντικές επιδράσεις στη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Έχουν γίνει περισσότερες από 12 μελέτες μέχρι τώρα, στις οποίες συμμετείχαν περισσότερα από χίλια άτομα. Αν τις δούμε όλες μαζί, συνολικά, υπήρχαν σημαντικές μειώσεις τόσο στη συστολική αρτηριακή πίεση (ο ανώτερος αριθμός) όσο και στη διαστολική αρτηριακή πίεση (ο κατώτερος αριθμός) μετά από συμπλήρωμα με διάφορα προϊόντα λιναρόσπορου. Καμία, όμως, δεν ήταν τόσο ελπιδοφόρα όσο η εξάμηνη δοκιμή. Οι μεγαλύτερες δοκιμές συνήθως παρουσιάζουν καλύτερα αποτελέσματα, ενώ σε ορισμένες από τις μελέτες χρησιμοποιήθηκε απλώς έλαιο λιναρόσπορου ή κάποιο είδος εκχυλίσματος λιναρόσπορου. Όπως και να’χει, κάθε ένα από τα συστατικά του λιναρόσπορου (τα ωμέγα-3, οι λιγνάνες που καταπολεμούν τον καρκίνο, όλες οι διαλυτές φυτικές ίνες και οι φυτικές πρωτεΐνες, για παράδειγμα) όλα συμβάλλουν στη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Πώς συμβαίνει αυτό;

Λιναρόσπορος και οξυλιπίνες
Ορισμένα κοινά φάρμακα για την αρτηριακή πίεση λειτουργούν εν μέρει μειώνοντας την ικανότητα της καρδιάς να συστέλλεται ή επιβραδύνοντας την καρδιά. Ο λιναρόσπορος, όμως, έχει διαφορετικό μηχανισμό εμποδίζοντας τον σχηματισμό οξυλιπίνων.

Οι οξυλιπίνες είναι μια ομάδα μεταβολιτών λιπαρών οξέων που εμπλέκονται στη φλεγμονή και, ως εκ τούτου, έχουν ενοχοποιηθεί για πολλές προφλεγμονώδεις καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένης της γήρανσης και των καρδιαγγειακών παθήσεων. Οι οξυλιπίνες που έχουν σχετιστεί περισσότερο με τις καρδιαγγειακές παθήσεις προέρχονται από το αραχιδονικό οξύ, ένα μακράς αλύσου ωμέγα-6 λιπαρό οξύ. Αυτά τα λιπαρά οξέα βρίσκονται προσχηματισμένα στα ζωικά προϊόντα, ιδιαίτερα στο κοτόπουλο και τα αυγά, και μπορούν να παραχθούν μέσα στο σώμα έλαια που είναι πλούσια σε ωμέγα-6, όπως το βαμβακέλαιο. Απ’ ό,τι φαίνεται, όμως, τα αυξημένα επίπεδα προφλεγμονωδών οξυλιπινών σε ηλικιωμένα άτομα ομαλοποιούνται με την κατανάλωση λιναρόσπορου.

Έτσι θεωρείται ότι η κατανάλωση λιναρόσπορου μειώνει την αρτηριακή πίεση σε ασθενείς με υπέρταση: αναστέλλοντας το ένζυμο που παράγει αυτές τις προφλεγμονώδεις οξυλιπίνες, οι οποίες μπορεί επίσης να παίζουν ρόλο στη διαδικασία γήρανσης. Είμαστε, λοιπόν, σε θέση να «διαταράξουμε» ευεργετικά αυτές τις βιολογικές αλλαγές που σχετίζονται με τη φλεγμονή και τη γήρανση με μια διατροφική παρέμβαση όπως ο λιναρόσπορος. Οι ενήλικες γύρω στην ηλικία των 50 ετών έχουν υψηλότερα επίπεδα αυτής της οξυλιπίνης που προέρχεται από το αραχιδονικό οξύ σε σύγκριση με τους νεότερους ενήλικες στην ηλικία των 20 ετών. Αυτές οι αυξημένες συγκεντρώσεις προφλεγμονωδών οξυλιπινών στην ηλικιακή ομάδα μεγαλύτερης ηλικίας μπορεί να εξηγήσει τα υψηλότερα επίπεδα φλεγμονής σε ηλικιωμένα άτομα σε σχέση με νεότερα. Όσο μεγαλώνουμε, είναι πιο πιθανό να προσβληθούμε από φλεγμονώδεις καταστάσεις όπως η αρθρίτιδα. Έτσι, αυτή η αύξηση των προφλεγμονωδών οξυλιπινών μπορεί να αποτελεί προδιάθεση για χρόνιες ασθένειες.

Δίνοντας λιναρόσπορο σε αυτούς τους ανθρώπους, όπως έκανε μια ομάδα ερευνητών, μπορούμε να έχουμε καλά αποτελέσματα. Συγκεκριμένα, 4 εβδομάδες αργότερα, τα επίπεδα των συμμετεχόντων έπεσαν στα επίπεδα των 20χρονων, αποδεικνύοντας ότι μια πιθανή θεραπευτική στρατηγική για τη διόρθωση του επιβλαβούς προφλεγμονώδους προφίλ οξυλιπίνης είναι μέσω ενός διαιτητικού συμπληρώματος με λιναρόσπορο.

Βάλτε, λοιπόν, λιναρόσπορο στην καθημερινότητά σας και επειδή ο ήδη αλεσμένος οξειδώνεται, προτιμήστε να τον αλέθετε εσείς πριν τον καταναλώσετε.

Πηγή
https://nutritionfacts.org/blog/fighting-inflammation-with-flaxseeds/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25342643/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26071633/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21896151/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28801523/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24747581/