Γιατί πρέπει να τρώτε περισσότερη μελάσα

Σε μια εποχή που όλοι ψάχνουν να γλυκαθούν, αλλά η ζάχαρη αποτελεί πλέον «απαγορευμένη» ουσία για το ανοσοποιητικό και την υγεία του εντέρου, οι εναλλακτικές, ευτυχώς, είναι πολλές, vegan και μη. Μια από αυτές είναι και η μελάσα που έχουμε βάλει στη διατροφή μας πολύ εντατικά τον τελευταίο χρόνο και πραγματικά απολαμβάνουμε τόσο τη γεύση και τη γλυκύτητα που δίνει, όσο και τα θρεπτικά της στοιχεία –δεν είναι και λίγο να απολαμβάνεις υψηλή διατροφική αξία σε κάτι που σε γλυκαίνει και είναι 100% φυσικό!

Η μελάσα παράγεται από το ζαχαροκάλαμο, έχει σκούρο χρώμα καθώς δεν υπόκειται σε επεξεργασία για να λευκανθεί και δεν θα ήταν υπερβολή να πω ότι αποτελεί μια υπερτροφή, με υψηλή διατροφική αξία. Το πιο σημαντικό είναι η υψηλή περιεκτικότητά της σε σίδηρο, καθιστώντας την ιδανική τροφή για άτομα με αναιμία και χαμηλό αιματοκρίτη, αφού μπορεί να αυξήσει τη φερριτίνη, τον σίδηρο και τον αιματοκρίτη, χωρίς να προκαλέσει προβλήματα στο συκώτι. Η περιεκτικότητά της σε χαλκό, επίσης, βοηθά στην καλύτερη απορρόφηση του σημαντικού αυτού μετάλλου. Η επάρκεια σιδήρου και η αύξηση του αιματοκρίτη, όπως είναι φυσικό, μας χαρίζουν περισσότερη ενέργεια και διώχνουν μακριά το αίσθημα κόπωσης και ατονίας, ενώ βοηθά και στις περιπτώσεις τριχόπτωσης ή άλλων προβλημάτων που προκύπτουν από την έλλειψη σιδήρου.

Σημαντικό είναι, επίσης, ότι έχει μέτριο γλυκαιμικό δείκτη (50), χαμηλότερο από το μέλι και τη ζάχαρη, οπότε μπορεί να αποτελέσει μια καλή εναλλακτική για όσους έχουν «τσιμπημένο» σάκχαρο, ενώ ταυτόχρονα είναι καλή πηγή ασβεστίου και μαγνησίου, ωφελώντας και τα οστά, ακόμη και σε περιπτώσεις οστεοπόρωσης, αλλά και το νευρικό σύστημα.

Μια ακόμη σημαντική δράση της μελάσας είναι ότι περιέχει ελαστίνη και γι’ αυτό συμβάλλει στην υγεία των αρθρώσεων και του δέρματος, ενυδατώνοντας και αναγεννώντας το, ακόμη και σε περιπτώσεις ακμής, όπου βοηθά στην επούλωση σημαδιών. Η αντιφλεγμονώδης δράση της βοηθά επίσης στις αρθρώσεις, όταν υπάρχει πόνος, όπως σε περιπτώσεις ρευματοειδούς αρθρίτιδας

Η αντιοξειδωτική της δράση, χάρη τις πολυφαινόλες της, της χαρίζει και αντικαρκινικές ιδιότητες, ενώ η περιεκτικότητά της σε βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία μειώνει το αίσθημα κόπωσης που μπορεί να αισθανόμαστε, τις μυϊκές κράμπες, τους πόνους, βοηθώντας στην ισορροπία του οργανισμού, στο πλαίσιο μιας υγιεινής διατροφής και τρόπου ζωής.

Από τη μελάσα δεν λείπουν και οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, οι οποίες συμβάλλουν επίσης στη διατήρηση της υγείας του νευρικού συστήματος. Ταυτόχρονα, η περιεκτικότητά της σε χρώμιο βοηθά στη μείωση της χοληστερόλης και υποστηρίζει τις λειτουργίες της ινσουλίνης.

Η σημασία των φυσικών υδατανθράκων που βρίσκονται (και) στη μελάσα
Οι υδατάνθρακες, παρά τη λανθασμένη εντύπωση πολλών, είναι μακροθρεπτικά συστατικά που μας είναι απαραίτητα και όχι μια διατροφική ομάδα που πρέπει να βγάλουμε από τη διατροφή μας για να χάσουμε ή να διατηρήσουμε το βάρος μας. Οι φυσικοί υδατάνθρακες που προέρχονται από φυσικές τροφές και βρίσκονται και στη μελάσα αποτελούν την κύρια πηγή ενέργειας του οργανισμού μας. Συγκεκριμένα, παρέχουν «καύσιμο» στον εγκέφαλο, τα νεφρά, τους μυς της καρδιάς και το κεντρικό νευρικό σύστημα και μάλιστα η πλεονάζουσα ποσότητά τους αποθηκεύεται στους μυς και το συκώτι για να αξιοποιηθούν όταν δεν λαμβάνουμε επαρκείς ποσότητες από τη διατροφή. Πρέπει, μάλιστα, να γνωρίζετε ότι κάποια κύτταρα στον οργανισμό μας, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου, των νεφρών και των ερυθρών αιμοσφαιρίων, εξαρτώνται σχεδόν ολοκληρωτικά από τη γλυκόζη ως πηγή ενέργειας. Μια διατροφή που δεν περιλαμβάνει επαρκείς υδατάνθρακες μπορεί να μας προκαλεί πονοκεφάλους, κούραση, αδυναμία, δυσκολία στη συγκέντρωση, δυσκοιλιότητα, αίσθημα ναυτίας, δύσοσμη αναπνοή και ελλείψεις σε βιταμίνες και μέταλλα. Προσοχή, μην συγχέετε τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες όπως η ζάχαρη, τα αρτοποιήματα, το λευκό ψωμί, οι επεξεργασμένες τροφές, με τα οφέλη των φυσικών υδατανθράκων, καθώς πρόκειται για τρόφιμα που έχουν υποστεί επεξεργασία, προκαλούν απότομες αυξομειώσεις στο σάκχαρο του αίματος και δεν έχουν τη θρεπτική αξία που χρειαζόμαστε, ενώ ταυτόχρονα η υπερκατανάλωσή τους μπορεί να οδηγήσει σε διαβήτη και καρδιαγγειακές παθήσεις.

Η ανάγκη για μη επεξεργασμένους υδατάνθρακες, λοιπόν, που αποδεικνύεται και με έρευνες, αυτόματα αναιρεί την τάση που επικρατεί σε κάποιες δίαιτες, όπως η κετογονική, να απομακρύνονται οι υδατάνθρακες και να δίνεται έμφαση στα λιπαρά και την πρωτεΐνη, με στόχο την αύξηση της απώλειας λίπους. Όπως, όμως, έχω ήδη ξαναγράψει, η αρχική απώλεια βάρους που παρατηρείται οφείλεται κυρίως στην απώλεια γλυκογόνου και του νερού που συγκρατεί, κάτι που δεν αποτελεί τη σωστή μέθοδο για απώλεια λίπους και ταυτόχρονα φαίνεται ότι η κετογονική δίαιτα μπορεί να έχει αρνητική μεταβολική επίδραση, αλλά και συναισθηματική. Έχει δείξει επίσης αρνητική επίδραση μακροπρόθεσμα στο καρδιαγγειακό, αφού σύμφωνα με μεγάλη τυχαιοποιημένη μελέτη του 2007 φάνηκε να αυξάνεται η θνητότητα κατά 22%, ενώ και άλλες μελέτες αποδεικνύουν ακριβώς το ίδιο, όπως αναφέρει και ο διάσημος αμερικανός καρδιολόγος dr. Kim Williams. Εδώ, βέβαια, πρέπει να θέσουμε και το ζήτημα της τεχνητής πρωτεΐνης στην οποία στρέφονται πολλοί, στην προσπάθειά τους να αποφύγουν υδατάνθρακες και να στραφούν αποκλειστικά σε λιπαρά και πρωτεΐνη για απώλεια βάρους και μυϊκή μάζα, οι οποίες μπορεί να περιέχουν ζάχαρη, αρκετές θερμίδες, ακόμη και τοξικά πρόσθετα. Ερευνητές, μάλιστα, εξέτασαν 134 προϊόντα για 130 είδη τοξινών και βρήκαν ότι πολλές σκόνες πρωτεΐνης περιείχαν βαρέα μέταλλα, BPA και άλλες βλαβερές ουσίες που σχετίζονται με καρκίνο και άλλες παθήσεις. Κάποιες, μάλιστα, ανευρέθησαν σε σημαντικές ποσότητες.

Απομακρυνθείτε, λοιπόν, από τέτοιων ειδών δίαιτες και προτιμήστε τη στροφή σε μια φυσική διατροφή, με φυτικές-φυσικές ανεπεξέργαστες τροφές, όπου η μελάσα μπορεί να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο ως φυσικό γλυκαντικό.

Πώς να επιλέξετε και να απολαύσετε τη μελάσα σας
Μπορείτε να την βάλετε με διάφορους τρόπους στη διατροφή σας, στη σαλάτα, σε ντρέσινγκ, στα ροφήματά σας, ως υποκατάστατο του μελιού και στα γλυκά σας και να απολαύσετε γλυκιά γεύση, χωρίς τις επιπτώσεις της λευκής κρυσταλλικής ζάχαρης. Σημειώστε, μάλιστα, ότι όταν αντικαθιστάτε την ζάχαρη, χρειάζεστε τη μισή ποσότητα σε μελάσα.

Θα πρέπει όμως να προσέξετε και να ελέγχετε τη μελάσα που αγοράζετε, καθώς η ποιότητα διαφέρει από προϊόν σε προϊόν. Προτιμήστε τη μελάσα που δεν έχει υποστεί καμία επεξεργασία, δεν αποτελεί δηλαδή προϊόν απόσταξης, που παράγεται με παραδοσιακό τρόπο, με τη μέθοδο της φυγοκέντρησης και του βρασμού σε χαμηλή θερμοκρασία και προέρχεται από καλής ποιότητας χυμό ζαχαροκάλαμου. Έτσι θα εξασφαλίσετε ότι διατηρούνται όλα τα θρεπτικά της στοιχεία, τα οποία στη συνέχεια θα μπορούν να αφομοιωθούν πλήρως από τον οργανισμό, για να σας χαρίσει απλόχερα τα οφέλη της!

Πηγές
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28125303/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8116550/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6139832/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16685046/

https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/the-hidden-dangers-of-protein-powders